Konferencje i publikacje:

OCENA OGÓLNOUSTROJOWYCH ZABURZEŃ IMMUNOREGULACYJNYCH U PACJENTÓW Z ŁAGODNYM ROZROSTEM I Z RAKIEM STERCZA

Bohdan Pawlicki, Wanda Stankiewicz, Henryk Zieliński, Marek P. Dąbrowski Oddział Urologii Szpitala im.G. Narutowicza w Krakowie. Klinika Urologiczna Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie, 1Zakład Ochrony Mikrofalowej, Pracownia Immunologiczna Wojskowego Instytutu Higieny i Epidemiologii w Warszawie

Wstęp. Przewlekły stan zapalny oraz zaburzenia apoptozy mogą być jednymi z elementów patogenezy łagodnego rozrost stercza. Podobne zaburzenia mogą towarzyszyć również rakowi stercza. Czynnościowe związki układu odpornościowego z układem neurohormonalnym (sieć neuro-hormonalno-odpornosciowa) wskazują, że przyczyną lokalnych zaburzeń odpornościowych, wyrażonych klinicznymi objawami łagodnego lub nowotworowego rozrostu stercza, może być ogólnoustrojowy niedobór immunoregulacyjnych funkcji układu odpornościowego.

Cel badań: porównanie sprawności immunoregulacyjnej układu odpornościowego u pacjentów z łagodnym rozrostem i z rakiem stercza w oparciu o ocenę fenotypowych i czynnościowych cech komórek odpornościowych (PBMC) izolowanych z krwi oraz stężenia wybranych cytokin w surowicy badanych grup pacjentów.

Materiał i metody. Dwie grupy pacjentów: I. łagodny rozrost stercza (N=15), II. rak stercza (N=10) z rozpoznaniem potwierdzonych histopatologicznie, bez innych chorób układowych. Badania immunologiczne: ocena fenotypów komórkowych w cytometrii przepływowej (CD3, CD4, CD8, CD19, CD16/56), w mikrohodowlach PBMC ocena odpowiedzi limfocytów T na mitogeny, wskaźnik aktywności supresyjnej limfocytów T (SAT), wysycenie receptorów IL-2, aktywność immunogenna monocytów (wskaźnik LM), stężenia w surowicy IL-1β, IL-1ra, TNFα, IL-6, IL-10.

Wyniki. Fenotypy komórkowe: w obydwu grupach stwierdzono niedobór ilościowy limfocytów T (CD3 < 65%), obniżenie stosunku tcd4/tcd8 (< 1,0) szczególnie wyraźne w grupie ii ze znaczną przewagą tcd8 (> 45%). W tej grupie stwierdzono niedobór limfocytów B (CD19 < 11%) oraz podwyższone wartości komórek nk (cd16/56 > 45%). Testy czynnościowe z mikrohodowli PBMC: w obydwu grupach stwierdzono niedobór immunoregulacyjnej aktywności limfocytów T (obniżone wartości SAT < 20%), w grupie ii znacznie obniżoną aktywność immunogenną monocytów (niskie wartości lm < 5,0) wobec wyraźnie podwyższonej wartości lm ( lm > 17,0) w grupie I. Stężenia cytokin w surowicy pg/ml: w grupie II w przeciwieństwie do grupy I stwierdzono obniżone wartości cytokin (IL-1β < 350, il-1ra < 1400, il-6 < 750). stężenie tnfα było podwyższone w obydwu grupach (>41). W grupie I stwierdzono też podwyższone wartości IL-1β (> 690) i IL-6 (>1200).

Omówienie wyników i wnioski. W obydwu grupach stwierdzono cechy ogólnoustrojowego niedoboru odpornościowego. U pacjentów z łagodnym rozrostem stercza niedobór ten obejmował obniżenie immunoregulacyjnych funkcji limfocytów T przy znacznie zwiększonej aktywności immunogennej komórek prezentujących antygeny (monocyty) i wzmożonej aktywności pro-zapalnych cytokin. Stan ten może stanowić patogenetyczne podłoże przewlekłego stanu zapalnego. W grupie pacjentów z rakiem stercza niedobór odpornościowy obejmował obniżenie kompetencji immunologicznej limfocytów T oraz zahamowanie immunogennych aktywności monocytów z obniżeniem aktywności monokin i liczby limfocytów B. Jedynie wzrost aktywności TNFα i komórek NK wskazywał na pobudzenie nieswoistej odpowiedzi efektorowej. Przedstawione obserwacje mogą sugerować potrzebę uzupełnienia leczenia rutynowego odpowiednim leczeniem immunokorekcyjnym w obydwu grupach pacjentów.